Bloedarmoede bij ouderen: vaak voorkomende oorzaken en wat je moet weten

Bloedarmoede op oudere leeftijd komt vaak voor en heeft verschillende oorzaken die soms minder bekend zijn dan bij jongeren. Mensen merken het meestal aan klachten zoals moeheid, zwakte of kortademigheid. Bij ouderen is de kans op bloedarmoede groter door veranderingen in het lichaam en door ziektes die op latere leeftijd voorkomen. Het is belangrijk om deze oorzaken goed te kennen, zodat klachten herkend en behandeld kunnen worden.

Veranderingen in het lichaam en ouderdom

Naarmate mensen ouder worden, verandert het lichaam op verschillende manieren. Eén van de duidelijke veranderingen is de afname van nieuwe rode bloedcellen. Het beenmerg, dat deze cellen maakt, werkt op oudere leeftijd minder goed dan bij jonge mensen. Hierdoor kunnen er minder rode bloedcellen in het bloed komen. Ook zijn bij ouderen de hormonen die zorgen voor het aanmaken van bloed vaak lager aanwezig. Deze natuurlijke veranderingen maken de kans op bloedarmoede bij senioren groter dan bij jongeren.

Chronische aandoeningen en langdurige ziekten

Ouderen hebben vaak last van ziektes die langere tijd duren, zoals reuma, nierziekten of diabetes. Dit soort aandoeningen kan direct invloed hebben op het bloed en zorgen voor een lagere productie van rode bloedcellen. Bij nierproblemen maakt het lichaam bijvoorbeeld minder van een stofje aan dat nodig is voor de vorming van nieuwe bloedcellen. Ook bij andere langdurige ziektes vindt het lichaam het soms moeilijk om genoeg goed werkende rode bloedcellen te maken. Daardoor kan iemand sneller moe worden en zich zwak voelen, wat vaak voorkomt bij bloedarmoede op oudere leeftijd.

Bloedverlies en problemen met de darmen

Bloedverlies is een veelvoorkomende oorzaak van bloedarmoede bij ouderen. Soms is het verlies duidelijk zichtbaar, bijvoorbeeld door een operatie of wond. Maar bij oudere mensen gebeurt het vaak dat bloed op een stille manier verloren gaat, vooral in de darmen. Klachten als zwarte ontlasting of onverklaarbare buikpijn kunnen wijzen op een bloeding in de maag of darmen, bijvoorbeeld door een poliep of een zweer. Dit zorgt ervoor dat het lichaam langzaam bloed verliest, waardoor het ijzergehalte omlaag gaat en er te weinig rode bloedcellen zijn. Door deze stille bloedingen is het soms lastig om de echte oorzaak van de klachten te vinden.

Tekort aan ijzer, vitamine B12 en foliumzuur

Niet alleen ziekte en bloedverlies spelen een rol bij het ontstaan van bloedarmoede op oudere leeftijd. Tekorten aan bepaalde bouwstoffen zijn ook een veelvoorkomend probleem. Ouderen eten soms te weinig of eenzijdig, wat leidt tot te weinig ijzer, vitamine B12 of foliumzuur in het lichaam. Deze stoffen zijn nodig voor het maken van nieuwe rode bloedcellen. Een tekort aan ijzer ontstaat bijvoorbeeld door minder vlees eten, slechte opname via de darmen of door het langzaam verliezen van bloed. Vitamine B12-tekort is bekend bij ouderen, vooral als ze weinig dierlijke producten eten of maagproblemen hebben. Ook foliumzuur is belangrijk voor gezonde rode bloedcellen. Zonder deze bouwstoffen lukt het niet om genoeg krachtig bloed aan te maken.

Medicijngebruik en bijwerkingen

Veel mensen slikken op oudere leeftijd dagelijks medicijnen. Sommige middelen kunnen als bijwerking de aanmaak van bloed verstoren. Denk bijvoorbeeld aan middelen tegen reuma of iedereen die bloedverdunners gebruikt na een hart- of vaatziekte. Deze medicijnen vergroten de kans op kleine bloedingen in het lichaam, vooral als iemand ze langere tijd gebruikt. Verder zijn er geneesmiddelen die zorgen voor een slechtere opname van ijzer of vitamines, wat het risico op bloedarmoede vergroot. Het is altijd goed om bij twijfel met een arts te bespreken of medicijnen invloed hebben op het bloed.

Wanneer naar een arts en hoe wordt het onderzocht?

Omdat de oorzaak van bloedarmoede op oudere leeftijd heel verschillend kan zijn, is het verstandig om bij klachten zoals langdurige moeheid, duizeligheid of kortademigheid een arts te bezoeken. De dokter onderzoekt het bloed en kijkt naar het aantal en de kwaliteit van de rode bloedcellen. Vaak wordt er ook gezocht naar tekorten aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur. Soms is meer onderzoek nodig naar bijvoorbeeld het hart, de nieren of de darmen om de onderliggende oorzaak te vinden. Vroegtijdige herkenning is belangrijk, want het behandelen van de oorzaak zorgt meestal voor herstel van het bloed en een betere conditie.

Meest gestelde vragen over oorzaak bloedarmoede op oudere leeftijd

Welke klachten horen bij bloedarmoede op oudere leeftijd?

De klachten van bloedarmoede op oudere leeftijd zijn moeheid, een bleke huid, hartkloppingen, duizeligheid of snel buiten adem zijn. Bij ernstige bloedarmoede kunnen mensen flauwvallen of zich heel zwak voelen.

Kan een tekort aan ijzer leiden tot bloedarmoede bij ouderen?

Een tekort aan ijzer kan bij ouderen bloedarmoede veroorzaken omdat ijzer nodig is voor het maken van nieuwe rode bloedcellen. Dit tekort komt vaak door het minder opnemen van ijzer uit voedsel of door kleine bloedingen in de darmen.

Welke rol speelt voeding bij het ontstaan van bloedarmoede op oudere leeftijd?

Voeding speelt een grote rol bij het ontstaan van bloedarmoede op oudere leeftijd. Onvoldoende inname van ijzer, vitamine B12 of foliumzuur kan zorgen voor minder rode bloedcellen en dus bloedarmoede.

Hoe wordt onderzocht wat de oorzaak van bloedarmoede bij ouderen is?

Om de oorzaak van bloedarmoede bij ouderen te vinden, kijkt de arts naar het bloed en meet hoeveel rode bloedcellen er zijn en of er tekorten zijn aan ijzer, vitamine B12 of foliumzuur. Soms zijn extra onderzoeken nodig naar bijvoorbeeld de darmen, nieren of het hart.